Shkruan: Adelheid Wölfl
Pika e kthesës së Olaf Scholz padyshim nuk ishte menduar të ishte krejtësisht serioze. Sepse vizita e tij në Beograd të premten tregon se kancelari gjerman është gati të hidhet në krahët e autokratit të ardhshëm kur bëhet fjalë për lëndët e para. Ka disa shqetësime për marrëveshjen e litiumit me Alleksandar Vuçiqin.
Në fillim opinioni serb u mashtrua qëllimisht. Në janar 2022, kryeministrja e atëhershme Ana Bërnabiq anuloi projektin e minierës së litiumit pas protestave mjedisore. Por padyshim që ishte thjesht një bllof për të vazhduar në prapaskenë. Tani po festohet miniera dhe zonja Bërnabiq pretendon se shërbimet e huaja të inteligjencës ishin fajtore për zhvillimet e vitit 2022, ata gjoja donin të dëmtonin Serbinë.
Pretendimi se agjentët e huaj ishin fajtorë është i njohur nga regjimi në Rusi. Politikanët serbë dhe mediat e tyre vazhdimisht kryejnë fushata antigjermane në këtë kuptim.
Por Berlinit nuk i intereson. Kjo për shkak se industria evropiane e makinave, e cila dëshiron të kalojë në makina elektrike, ka nevojë urgjente për litiumin e metaleve alkali. Ajo gjithashtu dëshiron të bëhet më pak e varur nga Kina, e cila ka rezerva të lëndëve të para. Kjo është arsyeja pse ata janë padyshim të përgatitur për t’iu përgjigjur dëshirave të regjimit autokratik në Serbi. Në fund të fundit, ka depozita të mëdha litiumi në perëndim të vendit.
Gjithçka ka të bëjë me marrëveshjet
Megjithatë, marrëveshja ka një çmim që do ta paguajnë qytetarët serbë. Në fund të fundit, Gjermania është deri tani vendi më i rëndësishëm për Serbinë – si politikisht ashtu edhe ekonomikisht. Nëse qeveria gjermane nuk insiston më në standardet demokratike dhe kushtetuese për shkak të interesave të veta të lëndës së parë, askush nuk do ta bëjë më këtë. Kjo është veçanërisht e dëmshme për forcat e guximshme demokratike në Serbi që i besojnë Gjermanisë.
Sjellja e diplomacisë gjermane ndaj Serbisë ka kohë që bie në sy dhe karakterizohet gjithnjë e më shumë nga një politikë qetësimi, megjithëse Serbia nuk i mbështet sanksionet ndaj Rusisë, ndjek një linjë politike ekstreme nacionaliste-revizioniste dhe destabilizon rajonin me ambicie të Serbisë së Madhe. Në sfond, gjithçka ka të bëjë me marrëveshjet: sipas ‘Financial Times’, Serbia po furnizon Ukrainën me armë me vlerë 800 milionë euro. Vuçiqi ndjek një politikë efikase të luhatëses dhe kështu i jep fund kritikave.
Zbutja
Politika e zbutjes ndaj regjimit në Beograd është edhe në kurriz të shteteve më të vogla fqinje. Për shembull, u vu re se Gjermania e lidhi mbështetjen e saj për anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës me kushte të reja dhe në këtë mënyrë edhe e pengoi atë. Më parë, Serbia kishte lobuar masivisht që Kosova të mos pranohej në Këshillin e Evropës.
Gjatë negociatave rreth marrëveshjes së Ohrit me Kosovën një vit e gjysmë më parë, pala gjermane thuhet se u ka premtuar përfaqësuesve të Serbisë mbështetjen e projektit të litiumit. Prandaj, ari i bardhë përdoret për marrëveshje politike. Gjermania po vepron si lutëse. Dhe Vuçiqi shënon në të gjitha nivelet. Rastësisht, ai nuk e ka nënshkruar marrëveshjen deri më sot pavarësisht marrëveshjes së litiumit dhe rregullisht përsërit se nuk do ta bëjë kurrë një gjë të tillë.
Deputeti gjerman i CDU-së Knut Abraham paralajmëron me të drejtë se “si dikur me Putinin”, një vend mund të imponojë një politikë agresive ndaj fqinjëve të tij pa u ndëshkuar për shkak të marrëdhënieve ekonomike. Në çdo rast, diplomacia e lëndëve të para që lë mënjanë sundimin e ligjit dhe standardet e BE-së përforcon sjelljen autokratike dhe dërgon sinjalin e gabuar. Efektet e kësaj do të ndihen në Ballkan. /Klankosova.tv
Shkrimi origjinal është botuar në “Der Standard”, dhe është përkthyer nga Klankosova.tv