Shkruan Agjencia e Lajmeve DailyNews.mk
Pandemia Covid 19 është një nga katastrofat më të mëdha që e ka goditur botën moderne që pa Luftës së Dytë Botërore. Pandemia ka shkaktuar një krizë në shëndetin publik dhe një ekonomi që nuk është parë për breza të tërë dhe ka përkeqësuar problemet sistemike si pabarazia dhe përqendrimin e fuqisë ekonomike.
Ekonomia ka nevojë për rifillim nga zero!
E vetmja përgjigje e pranueshme ndaj një krize kaq të thellë është të bëhet një “rifillim i madh” i ekonomive, politikës dhe shoqërive. Tani është koha për të rishikuar disa teori të sistemit para-pandemik, por edhe për të mbrojtur vlera të caktuara që prej kohësh.
Në dekadat që nga Lufta e Dytë Botërore, bota ka bërë hapa të mëdha në çrrënjosjen e varfërisë, uljen e vdekshmërisë së fëmijëve, rritjen e jetëgjatësisë dhe zgjerimin e shkrim-leximit. Sot, bashkëpunimi ndërkombëtar dhe tregtia, të cilat kanë inkurajuar përmirësimin e këtyre dhe shumë parametrave të tjerë për përparimin e njerëzimit pas luftës, duhet të vazhdojnë dhe të mbrohen nga skepticizmi për kontributin e tyre.
Në të njëjtën kohë, bota duhet të mbajë fokusin e saj në pyetjen që karakterizon epokën para-pandemike “Revolucioni i Katërt Industrial” dhe digjitalizimi i aktiviteteve të panumërta ekonomike. Përparimet e fundit teknologjike kanë mundësuar të përballohet kriza aktuale – përfshirë zhvillimin e shpejtë të vaksinave, terapive të reja dhe pajisjeve mbrojtëse personale. NJerëzit duhet të vazhdojnë të investojnë në kërkime dhe zhvillim, arsim dhe inovacion dhe në të njëjtën kohë të ndërtojnë mbrojtje nga ata që duan të abuzojnë me teknologjinë.
Disa ideologji të sistemit ekonomik global do të duhet të rishikohen më gjerësisht. Kryesor midis tyre është ideologjia neoliberale. Fundamentalizmi i tregut të lirë ka minuar të drejtat e punëtorëve dhe sigurinë ekonomike, ka shkaktuar rënie rregullative dhe konkurrencë destruktive të taksave dhe ka lejuar shfaqjen e monopoleve të reja globale.
Rregullat e tregtisë, taksimit dhe konkurrencës, të cilat pasqyrojnë dekada të ndikimit neoliberal, tani do të duhet të rishikohen. Përndryshe, ekuilibri ideologjik do të zhvendoset në proteksionizëm të plotë dhe strategji të tjera të këqija ekonomike….. Më tepër kliko KËTU
