Romani i shqiptares Shqipe Sulejmani “pushton” Zvicrën

Shqipe Sylejmani është rritur në Zvicër dhe gjithmonë dëshironte të bëhej vajza e përsosur shqiptare, që e çoi në një «krizë identiteti». Autorja tani ka përpunuar përvojat e saj në një roman ndriçues

Në dy botë, por në shtëpi: Autorja shqiptare nga Kosova Shqipe Sylejmani (32), është duke jetuar në Zvicër që kur ishte fëmijë. Në moshën katërvjeçare, ajo u transferua me prindërit e saj në Muttenz, ku iu desh të mësonte të merrej me dy kultura krejtësisht të ndryshme. “Në klasën time nuk kishte fëmijë të huaj”, phon Shqipja për “Blick”. «Vetëm unë dhe një djalë nga Koreja e Jugut. Kështu që u përpoqa të bëhem zviceranja e përsour në shkollë dhe shqiptarja e përsosur në shtëpi”. Ajo shkoi në festën e mundjes me shoqe dhe me babain e saj dëgjoi këngë popullore shqiptare. “Kjo çoi në një krizë identiteti”, shpjegon autorja. Ajo tani është marrë me këtë krizë në romanin e saj mjaft të vlerësuar debutues “Bürde und Segen (Barra dhe bekimi)”.

Ideja për librin i lindi në një udhëtim nëpër tokën e paraardhësve të saj: «Me veturë unë shkova nga Shqipëria në Kosovë. Halla ime Kadire më shoqëroi dhe më tregoi shumë histori për vendin dhe njerëzit e tij. U magjepsa dhe menjëherë shkrova gjithçka”. Gazetarja filloi të shkëmbejë ide me njerëzit vendas. “Për dy javë i tubova tridhjetë anekdota”. Në shtëpi, tezja Kadire vdiq nga kanceri në moshën 51-vjeçare. “Në shtratin e saj të vdekjes, i premtova se do t’i fus tregimet që kisha mbledhur në një libër dhe do ta shpëtoja nga harresa”, thotë Shqipja, informon Shtegu.com. Me librin ajo dëshironte gjithashtu të ndihmonte të gjitha gratë e reja që do të kalonin diçka të ngjashme me të: “Si një e re shqiptare në Zvicër, do të isha e lumtur nëse do të kisha mundur ta lexoja këtë libër”.
Në “Burde und Blessing”, Shqipja dërgon heroinën e saj në të njëjtin udhëtim që ajo përjetoi në rininë e saj. “Dallimi kryesor midis dy kulturave është modeli i grave. Një grua zvicerane mund të ketë një fjalë, ka më shumë për të thënë sesa një grua shqiptare. Papritmas doja të kisha një zë edhe në shtëpi. Kjo përbënte një sfidë për prindërit e mi. Ata e kuptuan: Ata nuk mund të më rrisin në Zvicër në të njëjtën mënyrë si në Shqipëri”.

Shqipja është e sigurt se të dy kulturat mund të mësojnë edhe më shumë nga njëra-tjetra: “Zviceranët janë më të përpiktë dhe të saktë, dhe në njëfarë mënyre edhe më liberalë. Shqiptarët janë më të vëmendshëm ndaj prindërve dhe gjyshërve të tyre”. Kjo lidhje e ngushtë familjare është gjithashtu një arsye pse gjithnjë e më shumë këngëtarë me rrënjë shqiptare si Rita Ora (29), Dua Lipa (25) ose Ilira nga Berna (26) pushtojnë top listat ndërkombëtare. «Nënat tona shqiptare shpesh nuk kanë qenë në gjendje të realizojnë ëndrrat e tyre. Kjo na inkurajon ne bijave aq më tepër të mos dorëzohemi, pa marrë parasysh sa shpesh dëgjojmë `jo`. Ne jo vetëm që duam t`i bëjmë ëndrrat tona të vërteta, por edhe ëndrrat e nënave tona”.