Mjeku maqedonas i lë në baltë banorët e Bukoviçit të Shkupit dhe emigron në Gjermani

Në dhjetor 2019, Ljubisha Stojmirovksi qëndron i ulur në kompjuter dhe dëgjon hitet gjermane. Mjeku me flokë të errët duhet të qesh pak vetë, pasi të mësosh gjermanisht ndihmon, siç thotë ai. Mjeku i përgjithshëm ka përfunduar kurset e kërkuara në gjermanisht, por ai dëshiron të përmirësojë aftësitë e tij gjuhësore me hite ose lajme, sepse Ljubisha Stojmirovski është ulur në valixhet e mbushura. Ai ka një vizë pune në xhep, për Traunstein të Gjermanisë dhe nuk sheh të ardhme për vetveten dhe gruan e tij, një menaxhere eksporti, në Maqedoninë e Veriut. 28-vjeçari është mjek, por në Gjermani do të fillojë si asistent infermierie dhe më vonë do të punojë si infermier. Ljubisha Stojmirovski që në fillim do të fitojë shumë më mirë, sesa në pozicionin e tij të fundit në një ordinancë të vogël private në vend. Por mjeku i ri jo vetëm që largohet nga vendlindja për shkak të parave, por shpreson të jetë në gjendje të zhvillohet më lirshëm në Gjermani, siç mendon ai. Mbi të gjitha, nacionalizmi dhe mentaliteti i vendit të tij po e shetësojnë, shkruan në një reportazh « ARD1 », përcjell Shtegu.com. Politika dhe shoqëria në Maqedoninë e Veriut janë shumë të polarizuara. Shqiptarët dhe maqedonasit etnikë shpesh jetojnë krah për krah në vendin me dy milionë banorë. Partia më e madhe opozitare – dhe partia që ka qeverisur gjatë vendin – VMRO DPMNE, po e ndan vendin me nacionalizmin e saj, por qeveria e tanishme e udhëhequr nga kryeministri Zoran Zaev, e udhëhequr nga socialdemokratët, gjithashtu zhgënjeu shumë. Nepotizmi dhe korrupsioni janë të përhapura.

Kompanitë në Gjermani kanë kohë që kërkojnë më shumë emigracion nga jashtë sepse nuk mund të gjejnë mjaft punonjës. Ka shumë pak punëtorë të aftë, veçanërisht në tregtinë e aftë, në profesionet teknike dhe në sektorin e shëndetësisë. Ljubisha Stojmirovski kështu i përket një grupi emigrantësh nga Europa Juglindore të cilët janë shumë të mirëpritur në Gjermani. Të trajnuar mirë, të rinj dhe shumë të motivuar. Gjermania dëshiron të jetë në ballë, në konkursin për njerëzit më të talentuar dhe punonjësit më të mirë, tha ministri federal i Ekonomisë, Peter Altmaier kohët e fundit në “Samitin e Specialistëve” në Kancelari. Mirë për Gjermaninë, por keq për banorët e vendeve të origjinës. Sepse atje ku njerëzit e arsimuar po nënvlerësohen, ekziston një hendek në rritje, gjithashtu në sistemin e kujdesit shëndetësor në Maqedoninë e Veriut. Klinikat psikiatrike, klinikat ambulatore të vendit, klinikat ose praktikat mjekësore po kërkojnë dëshpërimisht mjekë dhe infermierë. Sipas Shoqatës së Mjekësisë, rreth 340 mjekë aftësohen çdo vit në Maqedoninë e Veriut dhe më shumë se 160 prej tyre kanë dashur të largohen nga vendi deri në fund të nëntorit 2019, shumica prej tyre me destinacion për Gjermani, thotë Kalina Stardelova nga Shoqata e Mjekësisë në Shkup. Po bëhet shumë në fushën e punësimeve të reja dhe trajnimeve të mëtejshme, por kjo nuk është e sigurt nëse do të jetë e mundur të mbahen njerëzit në vend. Shumë do të fillojnë tashmë të mësojnë gjermanisht gjatë studimeve të tyre sepse kushtet e jetesës dhe të punës janë më të mira në Gjermani ose Austri. Për sa i përket pagës. Një mjek në një klinikë shtetërore në kryeqytet, Shkup, fiton rreth 500 euro në muaj dhe në Maqedoninë e Veriut nuk mund të mbijetosh. Nuk vlen për të gjithë, por korrupsioni është gjithashtu pjesë e jetës së përditshme në kujdesin shëndetësor. Shumë mjekë do të largonin duart para trajtimit, kështu pacientët vazhdimisht i tregojnë studios ARD për Europën Juglindore, njofton Shtegu.com. Njerëzit e varfër nuk përkujdeses domosdoshmërisht me një kujdes të mjaftueshëm dhe të besueshëm mjekësor.

Para se të shkojë në Gjermani, Ljubisha Stojmirovski udhëton gati një vit nga Shkupi në Bukoviç, një fshat rreth 20 kilometra në perëndim të kryeqytetit, ku jetojnë pothuajse ekskluzivisht shqiptarë. Ai do t`u mungojë rreth 200 pacientëve të tij atje. Shumë kanë ardhur për të vlerësuar mjekun e ri, të cilin ata e tregojnë gjatë vizitave të tyre në praktikë. 51-vjeçari Isen Ilazi gjithashtu shprehet i penduar që mjeku po shkon në Gjermani. Isen dhe gruaja e tij janë diabetike dhe ai diskuton ilaçet me Ljubisha Stojmirovski. Iseni beson në të profesionalisht dhe personalisht; “Ai jo vetëm që është bërë mjek i familjes, por edhe një mik dhe mua do të më marrë malli shumë”.
Asaj dite, banori Azem Jusufi ka ardhur në ordinancë për një dhimbje të fytit. Ai e kupton që Ljubisha Stojmirovski po shkon në Gjermani, por është i shqetësuar për të ardhmen: “Kjo është keq, sepse atëherë nuk do të kemi më mjek. Këtu nuk ka asnjë alternativë dhe duhet të presim që të vijë një tjetër, por mund të kalojnë muaj. Fatkeqësisht, mjeku po shkon në perëndim për shkak të rrethanave këtu. Ne e kuptojmë këtë. Ai është një mjek i mirë dhe të ardhurat në Maqedoni janë një katastrofë. Ai shkon për një jetë më të mirë”.

Emigrimi është një prirje në të gjithë Ballkanin”, thotë Kalina Stardelova nga Shoqata e Mjekësisë në Shkup. Ajo nënvizon vendet jo-BE si Kosova, Bosnja dhe Hercegovina, Shqipëria dhe Serbia, por edhe anëtarët e BE-së si Bullgaria, Hungaria, Kroacia dhe Rumania që po luftojnë emigrimin e banorëve të tyre. Sipas ekspertëve, kjo është pjesërisht për shkak të pasojave të krizës globale financiare në vitin 2008, por edhe të dështimit të elitave politike përkatëse. Nga pikëpamja e shumë emigrantëve, ata nuk janë të gatshëm ose të aftë të krijojnë zhvillim demokratik dhe ekonomik. Në të vërtetë, korrupsioni i përditshëm, mungesa e lirisë së shtypit dhe siguria e dobët juridike janë një frenim i zhvillimit. Për më tepër, ka paga të ulta dhe mungesë investimesh në fusha të rëndësishme si arsimi ose dixhitalizimi, dhe emigracioni gjithashtu sjell pasoja për sistemin e pensioneve në vendet e origjinës. Në vendet jo-BE, interesi i dobësuar i BE për Ballkanin është veçanërisht i dukshëm. Kosova dhe Serbia deri më tani kanë qenë të pasuksesshme në arritjen e një marrëveshje për njohjen e pavarësisë së Kosovës.

Shqipëria është plotësisht e paralizuar nga një bllokadë e brendshme e përhershme. Dhe Maqedonia e Veriut pësoi një pengesë të rëndë. Republika e ish Jugosllavisë ka qenë një kandidat për anëtarësim në BE për 15 vjet. Në fillim, hapja e negociatave nga Greqia u bllokua. Maqedonia e Veriut zyrtarisht e quajti vetveten IRJM (ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë) por Athinës I pengonte emri “Maqedoni” sepse ekziston një rajon grek me të njëjtin emër të quajtur Maqedoni dhe prej këtu u krijuan pretendimet territoriale. Pas marrëveshjes midis Athinës dhe Shkupit për emrin përmes marrëveshjes së Prespës, IRJM u riemërua në Maqedoninë e Veriut. Por zgjidhja për mosmarrëveshjen për dekada të gjatë për emrin nuk e ka shpërblyer Brukselin me negociatat e dëshiruara për pranimin në BE, Franca e kundërshtoi atë, dhe negociatat e pranimit nuk kanë filluar as me Shqipërinë. Një perspektivë realiste e BE së paku do të ndihmojë për të mbajtur të rinjtë, besojnë ekspertët. Rreth 75 për qind e tregtisë zhvillohet me BE dhe disa rekomandojnë integrimin e vendeve jo-BE në BE të paktën ekonomikisht, sepse Kina, Rusia dhe Turqia nuk flenë.

Sidoqoftë, vendimi i Ljubisha Stojmirovskit për të emigruar nuk ndikoi në të gjitha këto, pasi ai thotë: “Nuk më intereson nëse Franca jep dritën jeshile apo veto tri herë, kjo nuk do të kishte ndryshuar vendimin tim. Nuk është Franca apo vendet e tjera të BE-së që më detyrojnë të shkoj, por udhëheqësit e partive në vendin tim. “Pasi BE-ja nuk filloi negociatat e pranimit me Maqedoninë e Veriut, qeveria social demokratike e Zoran Zaev ka planifikuar një zgjedhje të parakohshme parlamentare për prill 2020. Deri atëherë, Ljubisha Stojmirovski mund të jetë vendosur në Gjermani. Ai fillon atje me profesion tjetër, por kjo nuk duket se e shqetëson atë. “Unë do të preferoja të punoja si infermier në Gjermani për tërë jetën, se dhjetë ditë si mjek në Ballkan. Jo vetëm për shkak të pagës më të mirë, por sepse Gjermania thjesht ofron më shumë. Ne këtu nuk mund të zhvillohemi mirë profesionalisht dhe shoqëria këtu thjesht nuk është ashtu siç duhet të jetë”.