Edukata nuk njeh dallime gjinore

Xheladin Murati

Edukataështëproces i përbashkët iveprimitdhendikimitmbiindividpërqëllimetëcaktuara e tëparamenduaramirë.Edukimi i përbashkët imeshkujvedhefemraveështënjëfenomenqë sot nëbotën e qytetëruarnukkontestohet.Punohetmirë me tëdyjagjinitëkurkapërkushtim.Edukimi i përbashkëtështëpërpjekjepërt’upërmirësuardhepërtëtejkaluarvetveten, dallimetdhendryshimet.Thjeshtësynimiështëedukim i barabartë-tëdrejtatëbarabarta.
1.Premisat
1.Meedukimtëpërbashkëtarrijmënjëshkallëmëtëmadhetëtëkuptuaritmesgjinive.
2.Edukata e përbashkët e gjiniverritsinqeritetinmëtëmadhmestyre.
3.Edukimi i përbashkëtforconkarakterinpërtëjetuarmëtëlumturdhedashurinëpërjetë.
4.Edukimi i përbashkëtkaefektetëfuqishmepsikologjike.
2.Qasjetdheaspektet
Edukatakanjë dimension gjithëpërfshirës, si e tillënevojitettëkuptohet se ajonuknjehdallimetekgjinitë. Edukimi ifëmijëvefillonnëtënjejtënmënyrëpavarësishtngagjinia.Edukatanukështëdiskriminuese, ajoështë e njejtsipërmeshkujtashtuedhepërfemrat.
Edukataështështyllë me standardedhevleratëvënangapedagogjiadheshoqëriadheatovlejnëpërtëdygjinitë. Nukdihetrastnësedikushbëndallimnëedukiminmesgjinive.Edukimi i përbashkëtkandikimepozitivenëaspektetsocialedheshpirtëroretënxënësitmbasesiguronbarazigjinore.Meshkujtdhefemrattrajtohennjëllojpërparadetyrimeveshkollore. Duke qenënjëkolektivhomogjenklasa e lehtësontrajtimin e njejtëtëtyre pa dallimegjinore.
Edukimi i përbashkët imeshkujvedhefemravenëpedagogjinjihetsifenomenkoedukimi.Koedukacionikaqenëparimthemelor i shkollëssëparëshqipe e hapurnëKorçëmë 7 mars 1887. Dhekyparimvazhdonnëshoqërinëtonëdhebotën e qytetëruar me përjashtimnëshkollatfetareapomedresekuedukimirealizohetndarasmesgjinive.
Edukimiipërbashkëtkrijonpërparësitëmëdha, ndërtëcilatpopërmendi:
-nëpërmjetedukimittëpërbashkëtndodhtëkuptuarit e pozicionittëtjetrit;
-edukimiipërbashkëtnëkontekstinmëtëgjerënxjerrënëpahkufizimet, vleratdhebindjetqëbartëindivididhemashkulliapofemra;
-marrëdhënietqëkrijohengjatëedukimittëpërbashkëttëfemravedhemashkujvekanënjëpërbërësbazë: besimin;
-edukimiipërbashkëtkontribuontëkuptohenmë mire edhekrizatmesgjinive.
Gjithsesi, edukimi ipërbashkëtkaedheshumëpërparësidheprioritetetëtjeratëcilatçojnënëfavorizimin e tij. Ajoqëështëveçanërisht e rëndësishmeështëfakti se edukata e përbashkët e rritdhe e ngrenivelin e socializimitdherespektitreciprokmesgjinive, eliminimin e vështirësivemesgjinive, nxitqëmeshkujtdhefemrattëjenëmëkërkuesesindajvetesashtuedhendajtëtjerëvedherealitetitkonkret.
Eshtë e rëndësishmeqëprocesiedukativ ipërbashkëttëreflektojnëtëgjithaaspektetdhemarrëdhënietmesgjinive.Kryesorjapëredukimin e përbashkët, përveçmësimitdheaktivitetevemësimorenëshkollëështëedhepërshtatja me aktivitetetëtjera:tëlëvizin, tënjohinvetendhetëtjerët, tëudhëtojnë, tëarrijnë ta venënëkontekstatëqëmësojnë, tëkrahasojnëdhetëjenëmëtëndërgjegjshëm.
Këtodheelementetëtjera, mandejaspektet e shumtatëedukatësdhedimensioni i saj igjerëmbështetetnëdije, aftësitë, arsimindhekulturën.Tëgjithakëtojanëinvestimqërealizohetpermesedukatës duke filluarngafamilja, nëshkollëdheinstitucionetëtjera.
Edukimi i përbashkëtnuk i kandaluarmeshkujtdhefemratnëzhvillimin e tyre, përkundrazikabërëqëtëdygjinitëtëbëhentëzotë, tëarrirëdhetësuksesshëmnëjetë. Gjithsesitëdrejtatnukkanë fund, porfemratduhettëluftojnëqëtëmarrinvendin e tyrenëshoqëri, institucionedhenëzhvillimshoqërortëbarabartë me meshkujt.Nëfakt, edukimi i përbashkëtvërteton se nëedukimnukkaparagjykime.Edhefemrat, simeshkujt, duhettëjenëpjesë e vendimmarrjesnëtëgjithafushatpërtëformësuartëardhmen e shoqërisë.
Edukimin e përbashkëtduhetshikuarsipasurinëarritjen e qëndrueshmërisëshoqërore, zhvillimin e personalitetitdhezhvillimin e vendit.
3.Përfundim
Edhepsekadallimeevidentemesmeshkujvedhefemravesinëzhvillim, nëpjekurinëemocionaledhesociale, nëveprimtari e punëqëjanëtëdestinuarapërnjërëngjini, edukimi ipërbashkëtnëshkollëështëthelbësor.Megjithatësipasmendimittimkyproces ipërbashkëtduhettëpërfshijësikompetencënedukative-arimore, zhvillimoregjithashtuedhekompetencënkulturoreedhekomunikiminmesgjinive. Sepseaftësitëpërtëkomunikuardhevepruarmeshkujtdhefemratjanënjëjtëtërëndësishmesipërzhvillimin e përgjithshëmpoashtuedhepërveten e tyre.