Trump nuk duhet të bjerë pre e lojës së Putinit

Nga Ivana Stradner – The Telegraph

Ndërsa sulmi i Izraelit ndaj programit bërthamor të Iranit vazhdon, Kremlini po shfaq muskujt e tij diplomatikë. Vladimir Putin ofroi shërbimin e tij si ndërmjetës gjatë një bisede me Presidentin Trump, i cili më pas theksoi se “do të ishte i hapur për këtë.” Rusia gjithashtu ka rikonfirmuar gatishmërinë e saj për të marrë uranium nga Irani si pjesë e një marrëveshjeje bërthamore.

Ky plan do të përfshinte marrjen nga Rusia të uraniumit të pasuruar në nivele të larta të prodhuar nga Irani dhe përdorimin e tij për prodhim energjie. Uashingtoni do të bënte një gabim nëse mbështetet te Moska. Presidenti Trump nuk duhet të bjerë pre e lojës së Putinit, i cili është zjarrvënësi që paraqitet si zjarrfikës.

Rusia ka një histori të gjatë të paraqitjes së rreme si një ndërmjetës i paanshëm në konflikte që variojnë nga luftërat civile në Siri, Libi, Afganistan dhe Republikën Qendrore Afrikane, deri te konflikti midis Izraelit dhe Palestinës, madje edhe në konfliktin për Nagorno-Karabakun mes Armenisë dhe Azerbajxhanit.

Për Vladimir Putinin, rreziku në konfliktin në rritje midis Izraelit dhe Iranit është shumë i lartë. Këtë vit, Rusia ka ratifikuar një marrëveshje partneriteti strategjik me Iranin. Teherani gjithashtu i ka dhënë Kremlinit dronë Shahed dhe raketa balistike me rreze të shkurtër Fath-360 kundër Ukrainës. Kjo marrëdhënie shkon përtej fushës së sigurisë.

Ideologu nacionalist rus, Aleksandër Dugin, ka theksuar rëndësinë e Korridorit Ndërkombëtar të Transportit Veri-Jug si një shtyllë thelbësore të bashkëpunimit ruso-iranian për të anashkaluar rrugët tregtare të kontrolluara nga Perëndimi dhe për të reduktuar varësinë nga ekonomitë perëndimore. Dugin gjithashtu ka parashikuar një aleancë ideologjike ku Rusia dhe Irani janë “regjime plotësuese,” që mbrojnë vlera tradicionaliste, fetare dhe kundër-liberale kundër Perëndimit. Së fundmi, edhe pse Irani dhe Rusia kanë interesa të ndryshme në Azinë Qendrore, ata ndajnë një armik të përbashkët: Shtetet e Bashkuara.

Rusia as nuk është e gatshme, as nuk është e aftë të jetë një ndërmjetës efektiv për një sërë arsyesh. Më e rëndësishmja, Putini dëshiron t’i bëjë qejfin Presidentit Trump për të forcuar pozicionin e tij në negociatat për Ukrainën. Moska po e përdor Teheranin për të shpërqendruar vëmendjen nga agresioni i saj në Ukrainë, duke ofruar idenë se Rusia mund të jetë një partner i besueshëm për Uashingtonin për të forcuar marrëdhëniet SHBA-Rusi. Duhet pranuar që cinizmi i Putinit është për t’u admiruar: ai e sheh Uashingtonin si armik të Rusisë. Nëse SHBA pranon ndihmën ruse për Iranin, Moska do ta përdorë atë si një mjet për të nxjerrë më shumë lëshime në negociatat në vazhdim për Ukrainën.

Dhe ka edhe një bonus. Putini ka deklaruar hapur se shpërbërja e Bashkimit Sovjetik ishte katastrofa më e madhe politike e shekullit të 20-të, dhe ambicia e tij më e madhe është të rikthejë Rusinë si një superfuqi globale dhe të sigurojë një vend në tavolinë. Rusia e dënoi sulmin e Izraelit ndaj Iranit si shkelje të ligjit ndërkombëtar dhe planifikon të përdorë OKB-në për të kërkuar legjitimitet përmes vetos së saj në Këshillin e Sigurimit. Manovrat diplomatike, në OKB dhe gjetkë, do të përpiqen ta paraqesin Moskën si një shtyllë të një “bote multipolare” dhe si një superfuqi që përballet me Shtetet e Bashkuara.

Më në fund, pas rënies së regjimit pro-rus të Bashar al-Asadit në Siri, Kremlini pësoi një sfidë strategjike në Lindjen e Mesme. Putini dëshiron të forcojë pozicionin e tij në rajon nga frika e humbjes së Iranit – një partner tjetër kyç. Të martën, Kremlini akuzoi Izraelin se nuk ishte i interesuar për një shërbim ndërmjetësimi, por Izraeli e njeh mirë historinë e mashtrimeve të Putinit dhe nuk i beson Moskës si ndërmjetës i paanshëm për paqe. Rusia nuk ka as fuqinë, as dëshirën për të qenë një ndërmjetës me vullnet të mirë në Lindjen e Mesme.

Putini ka tentuar të riformatojë marrëdhëniet SHBA-Rusi sipas kushteve të tij, që janë të dëmshme për interesat e Shteteve të Bashkuara. Tani, administrata Trump nuk duhet të mashtrohet nga pozat diplomatike të Rusisë. Uashingtoni nuk duhet ta lejojë dhelprën të hyjë në kotecin e pulave dhe të pranojë Rusinë si ndërmjetëse midis Izraelit dhe Iranit.