Qytetarët informohen kryesisht përmes rrjeteve sociale

Social media icons

Qytetarët i konsiderojnë mediat tradicionale si burimin më të rëndësishëm dhe më të besueshëm të lajmeve, por media sociale është burimi kryesor i informacionit dhe megjithëse ekziston një farë ndërgjegjësimi kur bëhet fjalë për lajme të rreme, një e treta e tyre jo gjithmonë mund të njohin lajme të rreme dhe më shumë se dy të tretat diskutojnë mbi ngjarjet aktuale me familjet dhe të dashurit e tyre.

Këto janë disa nga konkluzionet që dalin nga hulumtimi në kuadër të projektit “Linja e Parë e së Vërtetës”, i zbatuar nga Qendra për Politikë Ekonomike, Analiza dhe Konsultime (CEPAK) në periudhën nga 15 nëntori deri më 25 dhjetor të vitit 2020, me mbështetjen e Divizionit të NATO-s për Diplomaci Publike.

Qëllimi i projektit ishte të bënte një vlerësim, analizë dhe rekomandime të thelluara për një mënyrë të re inovative të komunikimit midis institucioneve dhe qytetarëve, në mënyrë që të rritet rezistenca e shoqërisë ndaj lajmeve dhe informacioneve të rreme, veçanërisht në kohë krizash.

Sipas rezultateve të sondazhit, 93% e të anketuarve i konsiderojnë mediat sociale si burime të lajmeve dhe informacionit, por përsëri qytetarët u besojnë burimeve tradicionale të lajmeve (televizioneve, radiove, gazetave), dhe menjëherë më pas ata citojnë versionet digjitale të burimeve tradicionale, përkatësisht faqet e internetit të këtyre burimeve të lajmeve.

Pikëpamje të tilla ndryshojnë në varësi të grupmoshës së të anketuarve, kështu që 96 për qind e të anketuarve të moshës 18 deri në 22 vjeç i konsiderojnë mediat sociale si një burim informacioni, ndërsa 89 për qind e qytetarëve të moshës 29 deri në 35 vjeç kanë një mendim të tillë, si më lart. Përqindja e atyre për të cilët media sociale është një burim informacioni ulet me rritjen e kategorisë së moshës.

Më shumë se 40 për qind e të anketuarve përmendin mediat sociale si burimin kryesor të informacionit dhe në vendin e dytë me 31 për qind janë versionet digjitale, pra faqet e internetit të mediave tradicionale. Lajmet në televizion, radio dhe media të shkruara ishin burimi kryesor i informacionit për rreth 25 për qind të të anketuarve, me vetëm katër përqind të atyre të anketuar duke cituar lajmet nga personi në person si burimi kryesor i informacionit.

Mediat tradicionale janë burimi kryesor i informacionit për 29 për qind të të anketuarve të moshës 29 deri 35 vjeç dhe vetëm 14 për qind të atyre të moshës 18 deri në 22 vjeç.

Një total prej 40 për qind e qytetarëve të anketuar thanë se ata “mund të njohin shpejt lajmet e rreme”, rreth 25 për qind thanë se “u duhet kohë për të njohur lajmet e rreme”, 30 për qind thanë se “nuk i njohin gjithmonë lajmet e rreme” dhe pesë për qind “i pranojnë të gjitha lajmet e botuara në çdo medium komunikimi”

Të anketuarit i konsiderojnë lajme të rreme ato që përmbajnë informacione të pasakta, të paverifikuara ose të trilluara për të mashtruar njerëzit dhe ato i vlerësojnë si “mjete manipulimi të përdorura për të krijuar konfuzion në shoqëri”, duke “shkaktuar kështu një portretizim joreal të gjendjev për të fshehur të vërtetën objektive për të realizuar ndonjë lloj agjende, për të ndikuar në proceset e vendimmarrjes ose për të provokuar ndonjë reagim mes njerëzve “.

Sipas të anketuarve, lajmet e rreme mund të shkaktojnë panik dhe ankth shtesë në mesin e popullatës, veçanërisht në kohë krizash siç është pandemia aktuale me Kovid-19, dhe madje edhe kur një informacion i tillë ndahet nga argëtimi ose injoranca “nuk është i padëmshëm” dhe “lehtësisht mnd të shkaktojë panik të mëtejshëm dhe reagime negative “.