Zbatimi i paketës së katërt të masave antikrizë fillon pas miratimit të ligjeve me të cilat kompanitë me humbje për shkak të pandemisë kovid përsëri do të marrin mbështetje nga shtetit për pagimin e pagave për tetor, nëntor dhe dhjetor të këtij viti. Mbështetja për një të punësuar do të jetë nga 14,500 deri në 21,776 denarë, pra deri në 17,410 denarë te të vetëpunësuarit. Afati i fundit për aplikime është deri më datën 10 të këtij muaji, dhe mbështetja do të paguhet deri më datën 15 të muajit aktual për muajin paraprak.
Për masën Fundjavë pa TVSH, siç u paralajmërua dje nga ministri i Financave Fatmir Besimi, pagesat duhet të fillojnë nga java tjetër, dhe masa për ndihmë për kategoritë e cenushme me 6,000 denarë, e cila do të paguhet nga muaji tjetër.
Pas miratimit të ribalancit të buxhetit javën e kaluar, në periudhën e ardhme duhet të miratohen më shumë zgjidhje ligjore në mënyrë që të përpunohet mbështetja e paralajmëruar e 470 milionë eurove nga paketa e katërt e masave.
“Jemi duke ndërtuar partneritet me ekonominë, 70 milionë euro do të dedikohen për të mbështetur 83,000 vende pune dhe për të subvencionuar gjithsej 250,000 paga për muajt tetor, nëntor dhe dhjetor në vlerë prej 14,500 deri 21,776 denarë. 283,000 qytetarë do të marrin mbështetje financiare prej 6,000 denarë. Për këtë qëllim, shteti siguroi 27.6 milionë euro që do t’i kthehen ekonomisë. Në këtë mënyrë stimulohet konsumi i produkteve dhe shërbimeve vendore”, ka shkruar kryeministri Zoran Zaev në një postim në Fejsbuk.
Ligjet për mbështetjen financiare të punëdhënësve dhe personave të vetëpunësuar për pagën e pagave, të miratuara nga Parlamenti pak ditë më parë, janë pjesë e 12 ligjeve dhe ndryshimeve ligjore për zbatimin e 22 prej 31 masave nga paketa e katërt e ndihmës, të cilat janë nën kompetencën e Ministrisë së Financave. Nga ato 12 ligje, tre janë miratuar tashmë, dhe pjesa tjetër janë në procedurë parlamentare ose janë përpiluar dhe vendosur për konsultim publik tek ENER.
Sipas Besimit, masa për të mbështetur pagat do të mbrojë dhjetëra mijëra vende pune dhe mijëra do të mbajnë të njëjtin nivel page.
“Masat nga Pakoja e katërt të cilat janë nën kompetencën e Ministrisë së Financave dhe të cilat u mundësuan nga Rebalanci i buxhetit mund të kategorizohen në katër kategori, siç janë: masat për mbështetjen e drejtpërdrejtë financiare të kompanive, masat për mbështetjen financiare të qytetarëve, lehtësim tatimor dhe masat në drejtim të zgjidhjes sistematike. Me këto mjete do të sigurohet mbështetje për sektorin privat dhe qytetarët gjatë valës së dytë të kovidit dhe do të mbështesin më tej rimëkëmbjen. Është shumë e rëndësishme të theksohet se këto masa janë krijuar për të vepruar pozitivisht si nga ana e furnizimit ashtu edhe nga ana e konsumit dhe kështu të amortizojnë pasojat e krizës”, tha ministri i Financave, Besimi.
Në kuadër të masave për mbështetjen financiare të ndërmarrjeve ministri vuri në dukje mbështetjen financiare të punëdhënësve dhe të vetë- punësuarve për pagesën e pagave në tetor, nëntor dhe dhjetor 2020, për të cilat ligjet tashmë janë miratuar nga Parlamenti dhe duhet të fillojnë zbatimin. Për më tepër, linja e re e kredive pa interes me 30% komponentë grante, për të cilën Qeveria ka informacion, masa është hartuar dhe pritet që gjatë këtij muaji ose fillimi i tjetrit fondet të arrijnë dhe të vihen në dispozicion të kompanive. Sa i përket skemës së garancisë shtetërore, siç theksoi ministri, ligji tashmë është hartuar dhe vendosur në ENER për komentim publik, ndërsa për huatë e reja të favorshme prej 100 milion euro nga Banka e Zhvillimit, informacioni është miratuar tashmë nga Qeveria dhe negociatat me EIB për fondet, të cilat pritet të bëhen të disponueshme për kompanitë vendore në fillim të vitit të ardhshëm.
Drejtoresha e Drejtorisë për të Ardhura Publike, Lukarevska, duke iu referuar posaçërisht masës për mbështetjen financiare të punëdhënësve, tha se masat që kontribuojnë në mbajtjen e vendit të punës së secilit punëtor janë përparësi kryesore e Qeverisë, Ministrisë së Financave dhe Drejtorisë për të ardhurat publike përmes të cilës edhe implementohen. Ajo iu referua kushteve dhe mënyrës së përdorimit të masës që fillon me paraqitjen elektronike të kërkesës për mbështetje financiare për pagesën e pagave për punëtorët përmes e-taksës, pas së cilës Drejtoria e të ardhurave publike do t’i përgjigjet tërësisë së kërkesës menjëherë ose jo më vonë se 3 ditë . Mbështetja financiare do të disbursohet deri më 15 të muajit aktual për muajin paraardhës.
Në kuadër të masave për mbështetje financiare për qytetarët, ministri i Financave, Besimi theksoi se masa për mbështetje financiare prej 6.000 denarë për kategoritë e rrezikuara të qytetarëve për të cilat ligji tashmë është përgatitur dhe miratuar nga Qeveria, dhe muajin tjetër qytetarët mund të shfrytëzojnë mjetet. Lidhur me masën Fundjavë pa TVSH, ministri theksoi se masa është zbatuar, dhe pagesat duhet të fillojnë nga java e ardhshme.
Në kuadër të masave për lehtësime nga taksat dhe përjashtimin nga detyrimet e zbatuara nga Ministria e Financave, Besimi vuri në dukje se ulja e TVSH-së nga 18% në 5%, ulja e normës së TVSH-së për shërbimet e restoranteve dhe shërbimin e ushqimit dhe pijeve, mundësia e pagesës pas kthimit të TVSH-së jo më vonë se 5 ditë pas dorëzimit të tij, dhe jo në të njëjtën ditë – të gjitha këto masa rregullohen me projektligjin për ndryshimin e ligjit të TVSH-së, i cili tashmë i është kaluar Qeverisë dhe është në procedurë parlamentare. Të njëjtët duhet të hyjnë në fuqi më 1 janar 2021, ndërsa zgjatja e afatit për pagesën e TVSH-së do të hyjë në fuqi pas miratimit të ligjit.
“Për më tepër, brenda lehtësimit të taksave është masa për pagesën e shtyrë të paradhënieve për tatimin mbi fitimin dhe tatimin mbi të ardhurat personale për të vetë- punësuarit. Ndryshimet në këto ligje kanë kaluar tashmë në Qeveri dhe kanë hyrë në procedurën parlamentare dhe pritet të miratohen gjatë këtij muaji. Këto ligje rregullojnë masa të tjera, të tilla si: rritja e pragut me të cilin subjektet do të ishin pjesë e regjimit jo-tatimor me tatimin mbi fitimin, përjashtimi nga tatimi mbi fitimin dhe tatimi mbi të ardhurat personale për kostot e stafit në lidhje me rikualifikimin, njohjen kostoja e sigurimit shëndetësor shtesë privat për punonjësit për qëllime të tatimit mbi fitimin dhe mos-tatimit me tatimin mbi të ardhurat personale, njohja e kostove të testimit nga Kovid 19 si një shpenzim dhe rritja e periudhës për të mbuluar humbjet në fitimet e ardhshme. Interesi i gjobës për detyrat publike është përgjysmuar deri në mars 2021”, tha Besimi.
Lidhur me masat që sjellin zgjidhje sistemore për qëndrueshmërinë financiare dhe digjitalizimin nga Ministria e Financave, Besimi vuri në dukje prezantimin e një platforme e-faturë, një zgjidhje e sistemit që do të zbatohet gjatë vitit 2021, por është e rëndësishme në aspektin e mbështetjes digjitale pagesa. E dyta është ndryshimi i llogaritjes së bazës për financimin e Njësive të Vetëqeverisjes Lokale, e cila gjatë ndarjes së fondeve për njësitë e vetëqeverisjes lokale, në vend të vetëm për vitin paraprak si më parë, do të marrë parasysh llogaritjen e mbledhjes mesatare të TVSH-së për tre vitet e mëparshme.
Besimi theksoi se Rebalanci i buxhetit siguron 160 milion euro për masat që kanë implikime të drejtpërdrejta buxhetore siç janë mbështetja financiare për pagesën e pagave, mbështetja financiare për kategoritë e rrezikuara mbështetja për prodhuesit, përpunuesit dhe eksportuesit e rrushit dhe verës, mbështetja për aktivitetin Udhëzuesve turistik, rimbursim i taksës turistike për vitin 2019, për qëndrime të realizuara gjatë natës, rimbursim për shoping gjatë fundjavës me TVSH-ja Ime, për skemën e garancisë shtetërore dhe garancinë doganore përmes Bankës së Zhvillimit dhe për grante për agjencitë e udhëtimit, terrenet e lojërave dhe restorantet për dasma.
