Trump ka argumentuar se përdorimi i forcave federale është i nevojshëm për të shuar dhunën në qytetet e udhëhequra nga demokratët, për të luftuar krimin dhe për të mbështetur iniciativat e tij për deportim. Disa guvernatorë demokratë e kanë kundërshtuar fuqimisht këtë veprim, duke thënë se është i panevojshëm dhe mund të përshkallëzojë më tej tensionet.
Beteja ligjore ka filluar tashmë. Shteti i Illinois ngriti dje një padi duke kërkuar të bllokojë vendosjen e trupave në Çikago, ndërsa një gjyqtar federal dy ditë më parë ndaloi përkohësisht vendosjen e anëtarëve të Gardës Kombëtare nga Teksasi dhe Kalifornia në Portland.
Garda Kombëtare përbëhet kryesisht nga ushtarë të stacionuar në shtete, të cilët zakonisht i përgjigjen emergjencave të tilla si fatkeqësitë natyrore ose protestat e mëdha. Secili prej 50 shteteve të SHBA-së, si dhe Distrikti i Kolumbias dhe territoret e Guamit, Porto Rikos dhe Ishujve të Virgjër të SHBA-së, ka njësitë e veta. Ato mund të vendosen edhe jashtë shtetit, dhe disa njësi specializohen në shuarjen e zjarreve në pyje ose sigurinë kufitare.
Edhe pse Garda në fund të fundit i raporton Departamentit të Mbrojtjes dhe presidenti mund ta vendosë atë nën kontrollin federal në rrethana të caktuara, kërkesat për ndërhyrje zakonisht vijnë nga niveli lokal. Është guvernatori ai që aktivizon Gardën gjatë një gjendjeje të jashtëzakonshme dhe mund të kërkojë ndihmë nga presidenti ose shtete të tjera.
Është e rëndësishme të theksohet se Garda Kombëtare ka kompetenca të kufizuara: anëtarët e saj nuk zbatojnë ligjet, nuk bëjnë arrestime dhe nuk kryejnë kontrolle. Përveç kësaj, një ligj i njohur si Akti Posse Comitatus kufizon rëndë përdorimin e ushtrisë nga qeveria federale për punët e brendshme….
Presidenti Trump është përpjekur vazhdimisht të anashkalojë protokollin normal për vendosjen e Gardës Kombëtare. Në qershor, ai mori kontrollin e Gardës Kombëtare të Kalifornisë për t’iu përgjigjur protestave kundër imigracionit në Los Angeles, pavarësisht kundërshtimit të Guvernatorit Gavin Newsom.
Kalifornia ka ngritur dy padi kundër administratës së tij për këtë çështje. Ndërsa një gjykatë apeli vendosi në favor të presidentit në një rast, një gjyqtar federal vendosi në një tjetër se Trump shkeli Aktin Posse Comitatus.
Gjatë verës, qindra anëtarë të Gardës mbërritën në Uashington në mes të asaj që Trump e përshkroi si “një situatë anarkie të plotë dhe absolute”, duke përmendur mungesën e strehimit dhe krimin si arsye.
Administrata Trump po përdor një dispozitë pak të njohur të ligjit ushtarak amerikan që presidentët e kanë përdorur rrallë. Është neni 10 i Kodit të SHBA-së § 12406, i cili i lejon presidentit të thërrasë Gardën Kombëtare të çdo shteti nëse Shtetet e Bashkuara “sulmohen ose janë në rrezik pushtimi nga një fuqi e huaj” ose nëse “ekziston kryengritje ose kërcënim kryengritjeje” kundër qeverisë së SHBA-së.
Trump e përdori ligjin në qershor kur federalizoi 2,000 anëtarë të Gardës për të mbështetur misionet e Imigracionit dhe Doganave (ICE). Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth e përmendi atë gjithashtu në memorandumin e tij të 28 shtatorit në lidhje me vendosjen e 200 anëtarëve të Gardës Kombëtare të Oregonit.
“Ne jemi shumë të bindur në autoritetin ligjor të presidentit për ta bërë këtë,” tha zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë Carolyn Leavitt të hënën, më 6 tetor. “Dhe ne jemi shumë të bindur se do të mbizotërojmë sipas ligjit…”
